رم (Ram) چیست؟

رم یا RAM مخفف عبارت Random Access Memory است. این قطعه سخت افزاری به منظور افزایش سرعت سیستم‌ها و کارایی بیشتر پردازنده تولید شد. اطلاعات یک کامپیوتر روی هارد آن ذخیره می‌شود. اما خواندن و نوشتن اطلاعات از هارد بسیار زمان بر است. اگر رم وجود نداشت، پردازنده برای اجرای هر دستور باید به هارد مراجعه می‌کرد و زمان زیادی صرف خواندن یا نوشتن اطلاعات از هارد تلف می‌شد. برای بهبود این وضعیت حافظه‌های اصلی یا همان رم‌ها معرفی شدند. رم ها حافظه‌هایی هستند که بین پردازنده و هارد قرار می‌گیرند. اطلاعات لازم در هر مرحله از هارد بر روی رم آمده و پردازنده فقط با رم ارتباط دارد. وقتی برای بار اول برنامه‌ای اجرا شود، آن اطلاعات برنامه از هارد بر روی رم قرار می‌گیرد و بعد از آن هر مرتبه پردازنده اطلاعات را از روی رم خوانده یا روی رم می‌نویسد. اگر علاقه‌مند هستید بیشتر درباره رم بدانید مقاله حافظه رم (RAM) چیست و چه انواعی دارد؟ را مطالعه فرمایید.

دلایل افزایش سرعت خواندن و نوشت بر روی رم‌ها نسبت به هارد بسیار زیاد است اما از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان کمتر بودن حافظه رم نسبت یک هارد و تفاوت در ساختار این حافظه ها اشاره کرد. البته این فرآیند نیز مشکل تلف شدن وقت پردازشگر برای خواندن یا نوشتن اطالاعات را به طور کامل برطرف نکرد. مهندسان برای بهبود این قضیه، بین رم و پردازشگر حافظه دیگری با عنوان کش (Cache) قرار دادند. در مقاله (هر آنچه درباره کش لازم است بدانید) به طور مفصل درباره کش صحبت شده است.

پس در یک نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت رم‌ها حافظه‌هایی هستند که بین هارد و پردازنده قرار می‌گیرند تا سرعت پردازش سیستم را افزایش دهند و از بیکار ماندن پردازشگر جلوگیری کنند. این حافظه‌ها حجم بسیار کمتری در برابر حافظه‌هایی با عنوان هارد دارند . سرعت نوشتن و خواندن اطلاعات در آن‌ها بسیار بالاتر از هاردها است.

رام (ROM) چیست؟

حافظه رام (Rom) مخفف عبارت Read Only Memory به معنای حافظه فقط خواندنی است. همانطور از اسم این حافظه پیداست این حافظه‌ها تنها برای خواندن از روی آن‌ها ساخته شدند و نمی‌توان اطالعات روی آن‌ها را تغییر داد. اطلاعات موجود در این نوع حافظه‌ها در کارخانه سازنده نوشته می‌شود و دیگر امکان تغییر آن‌ها وجود ندارد. درون رام‌ها دیودها و ترانزیستورهایی هستند که این اطلاعات‌ را ذخیره می‌کنند. البته این موضوع مخصوص نسل‌های اولیه رام است. رام‌ها انواع مختلفی مثل EPROM، EEPROM و PROM دارند. حافظه‌های EEPROM و EPROM را می‌توان توسط روش‌های خاصی مانند اعمال ولتاژ بالا پاک کرد و دوباره به آن‌ها اطلاعات داد. رام‌ها را در کارخانه‌ها توسط دستگاهایی با نام پروگرمر دیتا (Programer Data) می‌سازند.

از حافظه رام برای دخیره کردن اطلاعات بایوس استفاده می‌شود. وقتی شما به عنوان مثال کامپیوتر و یا حتی تلفن همراه خود را روشن می‌کنید، برای روشن شدن و بالا آمدن سیستم عامل نیازمند یک سری دستورات خاص هستید. این مجموعه اطلاعات در رام ذخیره می‌شوند. از سال 2008 به بعد رام‌ها به شکلی ساخته شد که بتوانند علاوه بر ذخیره دائمی اطلاعات، اطلاعات قبلی را حذف و اطالعات جدیدی بپذیرند. این کار به منظور ایجاد امکان آپدیت (Update) در رام‌ها اعمال شد. بعد از آپدیت رام باز هم اطلاعات موجود در آن برای همیشه در آن ذخیره می‌ماند مگر آنکه خودتان اطلاعات قبلی را حذف و اطلاعات جدیدی بر روی آن بریزید.

تفاوت رم و رام (Ram & ROM) در چیست؟

تا اینجا با مفهموم کلی رم (Ram) و رام (Rom) آشنا شدید و نحوه کارکرد هرکدام را ملاحظه فرمودید. اکنون به بیان تفاوت‌های میان آن‌ها می‌پردازیم :

1. اولین تفاوت نام آن‌ها است که یکی Random Access Memory و دیگری Read Only Memory می‌باشد.
2. دومین تفاوت آن‌ها در نگهداری اطلاعات است که رم اطلاعات را کوتاه مدت نگه می‌دارد و رام بلند مدت اطلاعات را ذخیره می‌کند.
3. تفاوت بعدی آن‌ها در نوشتن اطلاعات روی آن‌هاست که اینکار در رم ساده بوده و بارها اتفاق می‌افتد اما در رام اینکار نیازمند روش‌های مخصوص و به تعداد محدود امکان پذیر است.
4. فرق مهم دیگر آن‌ها در این است که اگر برق برود و دستگاه شما خاموش شود اطلاعات موجود در رم پاک می‌شوند اما اطلاعات موجود در رام بدون تغییر باقی می‌مانند.
5. سرعت آن‌ها دیگر تفاوتشان است که در رم بیشتر از رام است.
6. یکی دیگر از تفاوت‌های این 2 قطعه اندازه ظرفیت آن‌هاست. حافظه‌های رم ظرفیت بسیار بیشتری نسبت به رام دارند.